Depresja to choroba, na którą zapada coraz więcej osób niezależnie od szerokości geograficznej, na której żyją. Z szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że do 2020 r. będzie drugą chorobą co do częstotliwości występowania, a do 2030 r. – zajmie pierwsze miejsce. Co to jest depresja? Jakie są jej rodzaje i czym się objawia? Jakie są skuteczne metody lecenia depresji? Oto nasz przewodnik cz. 2.
Jak mówią lekarze, depresja to nie jest choroba, która pojawia się z niedzieli na poniedziałek. Jej objawy występują powoli i często są niezauważane ani przez chorego, ani jego bliskich. Duża liczba mogących wystąpić symptomów tej chory, jak również różnorodność jej odmian sprawiają, że wielu lekarzom nastręcza trudności rozpoznanie depresji, a zatem postawienie właściwej diagnozy.
Rodzaje depresji
W zależności od liczby i nasilenia objawów epizody depresyjne można podzielić na łagodne, umiarkowane lub ciężkie. Osoba z łagodnym epizodem depresyjnym będzie miała pewne trudności w kontynuowaniu zwykłej pracy i aktywności społecznej, ale prawdopodobnie nie przestanie funkcjonować całkowicie. Podczas ciężkiego epizodu depresyjnego jest bardzo mało prawdopodobne, że osoba cierpiąca będzie mogła w ogóle prowadzić jakąkolwiek działalność społeczną, zawodową lub domową, z wyjątkiem bardzo ograniczonego zakresu.
Ze względu na źródło choroby, depresję można podzielić na dwa rodzaje: endogenną (zwaną także dziedziczną lub genetyczną) i reaktywną, będąca efektem reakcji organizmu na zewnętrzne czynniki.
Depresja endogenna pojawia się na skutek niewłaściwego funkcjonowania organizmu. Jej nazwa pochodzi od greckiego słowa „endon”, które oznacza „wewnątrz” i wskazuje, że przyczyny choroby są spowodowane czynnikami wewnętrznymi, np. nieprawidłową ilością neuroprzekaźników (m.in. dopaminy, noradrenaliny czy serotoniny) w obrębie struktur ośrodkowego układu nerwowego.
Na drugim biegunie mamy do czynienia z depresją egzogenną, czyli taką, która pojawia się na skutek czynników zewnętrznych wobec organizmu chorego. Można tu wymienić dramatyczne przeżycia czy traumatyczne doświadczenia, które wpływają na pojawienie się i rozwój choroby.
Depresja w wielu odsłonach
Jest także kolejny podział: zgodnie z klasyfikacją diagnostyczną amerykańskiego towarzystwa psychologicznego DSM-IV-TR depresję można podzielić także na kilka podrodzajów:
depresja melancholiczna (tak zwana typowa), która objawia się przede wszystkim: brakiem reaktywności nastroju, anhedonią, czyli brakiem lub utratą zdolności odczuwania przyjemności, pobudzeniem psychoruchowym lub wręcz przeciwnie – jego brakiem, chudnięciem, poczuciem winy, gorszym nastrojem rano lub przedwczesnym budzeniem się;
depresja atypowa (tzw. odwrócona) przejawia się przede wszystkim w ponad normatywnej senności, większym apetycie, obniżonym samopoczuciu zwłaszcza wieczorem, przewrażliwieniem na temat odrzucenia w stosunkach międzyludzkich reaktywnością nastroju, paraliżem ołowianym, czyli poczuciem ciężkości w kończynach, ociężałością;
depresja krótkotrwała nawracająca polega na tym, że objawy choroby pojawiają się w nasileniu średnim lub ciężkim średnio raz w miesiącu i taki stan trwa zazwyczaj kilka dni – może jednak przeciągnąć się do dwóch tygodni. W przypadku kobiet stan ten nie ma związku z cyklem miesiączkowym. Charakterystyczną cechą tej odmiany depresji jest to, że nie reaguje na leki antydepresyjne;
depresja sezonowa zwykle jest reakcją organizmu na brak światła słonecznego; wiąże się z regularnym pojawianiem się i ustępowaniem epizodów depresyjnych zazwyczaj jesienią i zimą. Niektóre osoby zapadające na sezonową depresję w okresie wiosenno-letnim mają skłonność do epizodów hipomanii, czyli stanu pozornej euforii, charakteryzującego się m.in. zwiększoną tendencją do ryzykownych zachowań;
depresja o przebiegu przewlekłym (dystymia) o tym rodzaju depresji, można mówić gdy objawy choroby utrzymują się dwa lata lub dłużej;
depresja będąca reakcją na żałobę, charakteryzująca się tym, że objawy depresyjne trwają dłużej niż dwa miesiące;
depresja poporodowa, diagnozowana w przypadku kobiet, u których epizod depresyjny rozpoczyna się mniej więcej w czwartym tygodniu po porodzie;
depresja w wieku starszym, oznaczająca znaczne upośledzenie procesów poznawczych – pseudootępienie depresyjne;
depresja maskowana to zespół depresyjny, który przykrywają inne objawy chorobowe, na przykład zaburzenia lękowe, zespół obsesyjno-kompulsywny, jadłowstręt psychiczny czy okresowe nadużywanie alkoholu, narkotyków, leków;
depresja psychotyczna wiążąca się z urojeniami i omamami.
Szczególnym rodzajem depresji jest choroba afektywna dwubiegunowa: ten typ depresji wiąże się z występowaniem epizodów maniakalnych i depresyjnych, pomiędzy którymi występują okresy względnie stabilnego nastroju.
Wysyłam...